Na alles wat er al gezegd en geschreven is over de verkiezingen in Amerika is er behoefte aan iets wat eigenlijk meer de aandacht verdient. De wetenschapper van deze tijd roept op om voorzichtig te zijn met het continue aanroepen van mogelijke aliens. Stephen Hawking, een van de meest briljante mensen van deze tijd, is er steeds meer van overtuigd dat we niet alleen zijn in ons universum. Alles van wat we de laatste tijd ontdekken wijst daar ook op.
Met verbeterde technieken rapporteren we steeds vaker over systemen die qua omstandigheden gelijk zijn aan die van onze planeet. Gelijke omstandigheden heeft tot gevolg dat er leven naast dat van onze Aarde bestaat, waarmee de gedachte dat we alleen zouden zijn voor altijd naar het land der fabelen kan worden verwezen. Hawking gaat echter een stap verder. In onze bekrompen gedachten gaan we uit van onze superioriteit. Als er al buitenaards leven bestaat dan zou deze ondergeschikt aan ons. Fout, Hawking wijst ons juist op een meer geavanceerde beschaving dan de onze.
We staan aan de vooravond van een intelligentie-explosie volgens auteur en wetenschapper Nick Bostrom. Iets wat nauw aansluit bij wat Hawking onlangs zei op een lezing in Cambridge. ‘Kunstmatige intelligentie kan zichzelf op hoge snelheid herontwerpen. Mensen moeten het met een veel trager proces doen, de biologische evolutie’. Volgens Hawking kunnen we deze strijd dus niet winnen. Bostrom sluit zich daar ten dele bij aan. ‘We hoeven niet direct in paniek te raken maar we zijn wel toe aan het vinden van oplossingen hiervoor’. Dus waarom zouden er geen beschavingen zijn die deze ontwikkeling al hebben doorgemaakt? Bij een eventueel contact zou deze superbeschaving ons dan even waardevol kunnen vinden als wij nu tegen bacteriën aankijken volgens Hawking. Voorzichtigheid dus.
Het punt van intelligentie-explosie is iets waar we mee moeten leren omgaan. Het proces van anders denken of dingen op een andere manier benaderen, is iets waar we vaart mee moeten maken. Hoogleraar Erik Verlinde doet niet anders. Verlinde wordt wel als de Einstein van deze tijd beschouwd. Deze week was hij opnieuw in het nieuws met een baanbrekend artikel wat helaas een beetje is ondergesneeuwd vanwege de moddergevechten aan de overkant van de plas. In zijn artikel valt hij de zwaartekracht van Einstein juist aan.
De zwaartekracht als fundamentele kracht, verklaart het vallen van appels, zwarte gaten en bijvoorbeeld het draaien van planeten om sterren. Maar in een veel groter geheel gaat dit model mank. De rotatie van hele sterrenstelsels en clusters daarvan, gedragen zich namelijk anders. Evenals het uitdijen van ons heelal. De ‘uiterste grenzen’ lijken zich met een toenemende snelheid van ons te verwijderen.
Zwaartekracht zoal wij die kennen verklaart dat gedrag niet meer. Daarom heeft de wetenschap hier iets bedacht: donkere materie. We weten niet wat het is, noch kunnen we het waarnemen of aantonen. Dit goedje, wat het ook is, voorkomt bijvoorbeeld het uit elkaar vallen van deze sterrenstelsels. Al decennia pompen we miljarden in projecten om maar deeltjes te vinden die donkere materie moeten aantonen. Tot nu toe tevergeefs. Verlinde heeft een totaal andere visie, ondanks dat hij vindt dat men nog even verder moet blijven zoeken naar het onbekende. Verlinde lanceert namelijk het idee dat donkere materie helemaal niet bestaat.
Verlinde ziet zwaartekracht niet meer als een fundamentele kracht zoals Einstein dat deed, maar als een verschijnsel dat voorkomt uit een onderliggende theorie. Neem het verschijnsel temperatuur. Ook iets dat niet op zich staat maar wordt veroorzaakt door onderliggende bewegende moleculen. Evenals wateratomen die niet ‘nat’ zijn maar dat verschijnsel krijgen naarmate hun hoeveelheid toeneemt. In zijn laatste document toont hij met tal van formules naadloos zijn gelijk. De kwantummechanica kon al langer niet door een deur met de theorie van Einstein en nu met deze nieuwe concepten gaan mogelijk onze inzichten over zwaartekracht, ruimte en tijd ook op de schop. Zoals Verlinde zelf zegt: ‘we staan aan het begin van een nieuwe wetenschappelijke revolutie’.
Prima ontwikkelingen als je die afzet tegen wat Hawking en Bostrom concluderen. Ontwikkelingen die we moeten omarmen om ook maar een kans te hebben in de strijd tot overleven. De komende decennia zal gaan tussen mens of machine, en wie van die twee het straks voor het zeggen heeft. Hij zal het niet meer meemaken maar Hawking is ervan overtuigd dat de huidige ontwikkelingen wijzen in de richting van de machine. Een statement van een uiterst slim heerschap wat verdient om eens goed over na te denken. Want aliens tegen machines lijkt me op voorhand een verloren race. Net zoals aliens tegen wat nu als president-elect rondloopt. Ook dat lijkt me een ongelijke strijd waar weinigen hoop uit zullen putten.