UWV

Het zit de sociale bewindslieden in het kabinet Rutte II niet erg mee.
Is van Rijn is al meerdere keren door het stof gegaan, weet Mansfeld niet meer hoe ze Pro Rail uit haar mond moet krijgen, balanceert Plasterk hopeloos om de Groningse bubbel levend te houden, lijkt het nu de beurt aan kroonprins Asscher. Het lijkt wel of ze allen moeite hebben met het aansturen van een log apparaat; in de volksmond ook wel departement wordt genoemd. Of ik me daar over verbaas? Niet echt. Per slot is de voorman van deze socialistenclub het grote voorbeeld van hoe het vooral niet moet. Nadat hij zijn partij had verkwanselt om maar op het pluche te mogen komen, holt deze voorman letterlijk in zeven sloten tegelijk. En dat zijn volgelingen uit dezelfde school komen is inmiddels wel duidelijk.

Nu is dan het UWV aan de beurt met Asscher aan het roer. Een instituut waar bij binnenkomst, je de moed al de schoenen zakt.

Directeur Stibbe zijn kantoor in 2004
Directeur Stibbe Joustra’s kantoor in 2004

Ambtelijke stoffigheid en een grote factor troosteloosheid omarmen je direct waardoor enige spontaniteit onmiddellijk de kop wordt ingedrukt. Althans, dat gedeelte wat voor het “publiek” is ingericht.
Iedereen herinnert zich vast nog de luxe WC potten affaire en de kostenverslindende verbouwingen toen, het kan toeval zijn, de huidige minister nog controleur was in de Amsterdamse Raad.

Het UWV heeft enorme werkachterstanden. Een kleine 150.000 zaken verdeeld over fraude, re-integratie en herkeuringen van arbeidsongeschikten liggen op hoge stapels te wachten op een gedegen aanpak. Ze verdwijnen echter voor onbepaalde tijd in de bureau laden.

Eerlijk gezegd verbaasd het me niet zo. Wie ooit te maken heeft gehad met dit klantonvriendelijke apparaat, begrijpt waar ik op doel.
Het is alweer een jaar geleden. Via mijn werkmapje krijg ik een uitnodiging voor een persoonlijk gesprek. Het zou dezelfde man zijn die bij de eerste ontmoeting met dit orgaan, de meest ongemotiveerde presentatie hield die ik ooit heb meegemaakt. Met een ongeschoren kop en zijn hemd half uit zijn broek was het gelijk jij en jou. Daarmee wekte de man niet alleen irritatie maar daalde het animo van de groep in korte tijd naar een nulpunt.

Om half elf was het zover. Mijn naam werd afgeroepen en ik werd meegenomen naar één van de vele spreekhokjes. Daar zat het nog steeds ongeschoren typetje een beetje heen en weer te wippen in zijn goedgekeurde luxe arbo stoel. Het viel me direct op dat vele van deze hokjes leeg waren terwijl er toch genoeg mensen in de wachtkamer zaten.
‘Meneer de Groot?’
‘Met wie heeft u een afspraak?’ Ik probeerde gelijk een beetje humor en wellicht een beetje luchtigheid in het gesprek te krijgen.
‘Juist ja, heb je een identiteitsbewijs bij je?’ Waakzaam schuif ik mijn paspoort richting de ongeduldige hand. Ik kon het niet laten. Nog voor hij het opensloeg nam ik het gesprek over.
‘Ik meen niet dat we elkaar al zo goed kennen dat we elkaar maar gelijk moeten tutoyeren, toch?’
Met het gezicht naar beneden keken twee geïrriteerde ogen over de rand van een ziekenfondsbrilletje mij aan. Het feit dat hij er niet direct op reageerde gaf mij de indruk dat ik al snel de leider zou worden van dit gesprek en dus kom mij niets meer gebeuren.
‘Mooi, dat klopt. Vertel me eens, hoe gaat het me u?’
‘Dat is nou niet direct een vraag die ik hier zou verwachten. Dat soort zaken bespreek ik normaal met mijn huisarts.’ Om het niet op de spits te drijven bleef ik aan het woord.
‘Prima, dank u, maar waarom vraagt u dat.’
‘Dat is fijn te horen. Mensen die goed in hun vel zitten zijn gemotiveerd. En dat heeft u nodig.’
Een beetje verbaasd door het antwoord valt er een stilte omdat ik niet goed weet wat te zeggen.
‘Wat verwacht u van het UWV? Vervolgde het ongeschoren typetje.
‘Wel, dat u mij helpt bij het vinden van werk bijvoorbeeld.’
Een glimlach toverde zich op het overwegend sombere gezicht. Hij wreef eens over zijn stoppels.
‘Werk zoeken moet u zelf doen. Dat doen we niet voor u. We kunnen u wel seminars bieden voor sollicitaties en dergelijke maar we gaan u vooral niet helpen met het zoeken maar werk. Dat is uw verantwoording, wij controleren u daar slechts op. Verder nog iets?’
Ik keek op mijn horloge, we zaten net 7 minuten. Mijn kopje koffie was nog half vol.
‘Ik begrijp uit uw opmerking dat u het gesprek wil gaan afronden?’
‘Dat klopt, ik heb geen vragen meer en jij blijkbaar ook niet.’ Hij verviel na 6 zinnen alweer in zijn oude doen en ik besloot het jij en jouwen maar te laten voor wat het was.
image‘Maar u heeft een half uur gereserveerd voor dit gesprek. Daar heb ik dus recht op. Desnoods vertelt u maar een mop. Mij laten komen voor een gesprek van amper een paar minuten, vind ik wel een beetje erg kort’ probeerde ik nog.

‘Dat was het meneer de Groot?’ Hij stond op en reikte mij de hand. Een beetje overrompeld beantwoorde ik de uitgestoken hand en ging met een ontdaan gevoel naar buiten.

Op weg naar de parkeergarage zag ik hem staan. Een pas aangestoken sigaret verlichte zijn gezicht in het duistere portaaltje. Je had helemaal geen zin een een gesprek, hommel, dacht ik. Je had haast voor je nicotine shot. Je speelt met gevoelens van onschuldigen en toont geen enkele betrokkenheid. Je straalt uit waar het UWV voor staat. Een ongeïnteresseerd instituut die verder dan ooit van zijn cliënten staat.

Asscher zal door het stof moeten vrees ik. Wellicht dat deze prins dusdanig beschadigd gaat worden, dat hij nooit de kroning zal meemaken. De zoveelste in die club. Wellicht valt het mee. Maar dat zeg ik alleen maar omdat de gedachte van nog meer Diederik, mij haast spontaan arbeidsongeschikt maakt.